De langsnavelkaketoe

Eén van de opmerkelijkste vertegenwoordigers uit het geslacht Cacatua is beslist de langsnavelkaketoe. Mede door hun lange snavel zijn er niet veel liefhebbers die deze soort aantrekkelijk vinden, toch is hij een van de meest kleurrijke vertegenwoordigers van het geslacht Cacatua. Ze worden dan ook zelden bij kwekers aangetroffen.

Duits: Nasenkakadu

Engels: Long-billed corella

Frans: Cacatoès nasique

Wetenschappelijk: Cacatua tenuirostris

Beschrijving

  • Man: de algemene kleur is wit. Hun voorhoofd, teugels en de basis van de veren van de kop, van de nek, van de mantel en van het bovenste deel van de borst zijn roodoranje en ook de band over de keel. De onderkant van de vleugels en van de staart heeft een gele sluier. De oogring is naakt en bleek grijsachtig blauw en is van onder breder. De snavel is witachtig; de bovensnavel is langer. De ogen zijn donkerbruin, de poten zijn grijs. Grootte: ± 38 cm.
  • Pop: als de man maar over het algemeen genomen hebben ze een kleinere kop en snavel.
  • Juveniel: als de volwassen vogel maar met een iets kleinere bovensnavel.
  • Ondersoorten: Buiten de nominaatvorm Cacatua tenuirostris tenuirostris die in het zuidoosten van Australië woont bestaat er een ondersoort: Cacatua tenuirostris pastinator. Deze ondersoort heeft geen roodoranje band over de keel. Verder is hij opmerkelijk kleiner dan de nominaatvorm. De basis van de veren van de nek, mantel en bovenste gedeelte van de borst is wit. De oogring is donkerder. Deze soort beperkt zich tot het zuidwesten van Australië.

Kweek

De pop legt twee tot zelden drie eieren die ± 28 dagen bebroed worden, door beide ouders. Meestal rond de maanden mei-juni. De jongen vliegen na zeven tot tien weken uit en zijn na circa vijf weken zelfstandig. Ze zorgen niet zo snel voor nakweek door enerzijds het feit dat de man nogal agressief uit de hoek kan komen en anderzijds het feit dat er niet zoveel kwekers in het bezit zijn van deze toch kleurrijke kaketoe.

Nestkast

Een nestkast voor deze soort vogels heeft volgende afmetingen: 25 x 30 x 50 cm en is best uit zeer sterk materiaal vervaardigd. Een nestkast gaat hier in dit geval slechts één jaar mee daar de vogel ze gewoon sloopt. Een natuurlijke boomstam kan uiteraard ook en heeft als voordeel dat dit beter oogt. Tegenwoordig zijn er veel kwekers die de natuurlijke boomstammen achterna maken maar uit een sterk materiaal. Dikwijls blijkt dan ook dat de kaketoes zulke nesten prefereren boven andere. Welke nestkast u ook verkiest steeds weer moet deze grondig gereinigd worden. Persoonlijk kan ik hiervoor Virkon aanraden. Als nestvulling gebruikt u een beetje turf gemengd met gekapte beuk of gemalen kemp (dit zijn de planten die het kempzaad voortbrengen). Dit is wel duurder dan gekapte beuk, maar ontsmet 100%. Er worden ook geregeld takken aangeboden die de vogels dan fijn knagen in het nest. Als kaketoes het nest volledig blijven vernielen duidt dit er op dat de nestkast niet voldoet aan hun eisen ofwel dat er niet voldoende knaaghout aanwezig is.

Volière

De betere huisvesting voor deze kaketoe is een volière van minstens 4 x 2 x 2 m met een aangrenzend nachthok dat uit steen is opgetrokken en een vloer heeft uit beton. Dit laatste biedt bescherming tegen de vorst. De volière mag niet te smal zijn aangezien de pop in dat geval geen enkele kans heeft om te ontsnappen aan de grillen van de man. Die toch vrij agressief kan zijn. Het best wordt de vlucht gemaakt uit metaal en een sterke draad met een doorsnede van twee mm is aan te raden. De volièrebodem kan uit gewone grond bestaan maar hou er wel rekening mee dat de langsnavelkaketoe de beste graver is onder de kaketoes. Een diepe fundering onder de grond is dus geen overbodig iets. Ook is het zo dat nogal wat liefhebbers van kaketoes een volière verkiezen waarbij alleen de voorkant van gaas is voorzien. Dit heeft als voordeel dat de vogels niet door de buren gehinderd kunnen worden. Wordt er toch draad gebruikt voor de tussenwanden dan blijft het een aanrader om geen andere kaketoes als buur te gebruiken. Andere parkietensoorten daarentegen kunnen wel.

Verzorging

Als zaadmengeling gee ik de australian loro parque mix van Versele laga. Verder halfrijpe maïs, zeer veel fruit appel, peer, kiwi, banaan, granaatappel, bessen , papaya, vijgen, …) en groenten (rozenbottel, rode biet, wortel, paprika, tomaat, …) groenvoeder en gekookte en gekiemde zaden, van de firma Versele laga. Ze lusten zeer graag druiven. De langsnavelkaketoes moeten ook over meelwormen beschikken en eventueel rotte takken waar de insecten inzitten. Dit blijken ze nodig te hebben. Ze eten allerlei slakken en bladluizen. Verder kan er af en toe een kippenbotje verstrekt worden. Er zijn mensen die beweren dat dit het plukken kan vermijden, maar zelf ben ik hier nog geen getuige van geweest.

Sepiaschelpen worden verstrekt om het kalkgehalte op peil te houden. Ook een goede gritmengeling van grove oesterschelpen en grove maagkiezel mogen niet ontbreken of de mineraalblok van Versele Laga is makkelijk om te verstrekken en compleet. Verder geef ik als eivoedermengeling een mengeling van Orlux gold paté, orlux tropical fruit paté en insect paté natgemaakt met geraspte wortel, rode biet, vijgen en appel en gekruimeld wit brood aangevuld met de nodige vitaminen en mineralen.

Noten hebben de slechte naam schimmelziektes aan te wakkeren maar zijn toch een essentiële voedingsbasis voor onze papagaaien. Naar verluidt zijn ze goed voor hartproblemen. Natuurlijk moeten er geen grote hoeveelheden aangeboden worden maar, langs de andere kant moet de vogel de kans krijgen ze te nuttigen. De langsnavelkaketoe pelt liever walnoten en eet graag hazel- en cedernoten. Een kleine hint; bewaar noten nooit op een te vochtige plaats en nooit luchtdicht. Een beschadigde noot wordt steeds weggegooid en bedenk verder dat noten over het algemeen genomen slechts zes maanden te bewaren zijn. Wel kunnen ze ingevroren worden.

Wekelijks wat trosgierst breekt ook de dagdagelijkse voeding.

Kaketoes baden graag en nog liever zitten ze graag in de regen. Ze drinken ook veel meer in vergelijking met andere parkietachtigen. Een reden te meer om dagelijks het drinkwater te verversen. Want drinkwater dat na 24 uur ontleed wordt bevat al een aanzienlijke bacteriënpoel, stel je voor wat men onder de microscoop vindt als dat water meer dan 24 uur niet ververst is. Dan weet U ook dat U niet verstomd moet staan als blijkt dat uw vogels ziektes krijgen. Laat U AUB niet misleiden met mensen die beweren dat je drinkwater niet vaak moet verversen. Of mensen die beweren dat drinkwater waar de algen in zitten hun zogenaamd levend water goed is of geen kwaad kan voor de vogels. Er is nog geen enkele arts of deskundig persoon geweest die dit bevestigd heeft, het zijn enkel dat deel van de kwekers die zich niet graag moe maken om hun vogels geregeld vers drinkwater te geven. Daarbij doe zelf eens de test en drink zelf zo’n water een jaar op een stuk. Ik denk dat dan snel de conclusie gemaakt is.

Een geregelde vaccinatie tegen wormen en/of lintwormen kan geen kwaad. Aangezien ze vaak op de grond voortbewegen.

Tot slot

Het is bekend dat kaketoes gevoelig zijn voor ziektes zoals bek- en vederziekte. Om deze reden is het een aanrader om bij importvogels extra voorzichtig te zijn. Maar ook bij vogels van het binnenland. Zorg steeds dat er een attest kan bekomen worden dat de vogels ziektevrij zijn. U hoeft nooit beschaamd te zijn om de kweker een document te laten tekenen waarbij hij akkoord is dat de vogels binnen een bepaalde termijn onderzocht worden op bek- en vederziekte en andere ziektes. Op dit document staat ook vermeld dat de verkoper verplicht is om de vogels terug te nemen en het volledige bedrag terug te betalen bij een positieve vaststelling van een van de vermelde ziektes. Ik heb zulk document hierbij gevoegd als voorbeeld dat U kan gebruiken bij uw aankopen. Natuurlijk moet U ook akkoord gaan dat U zulke kosten terugbetaald aan de verkoper. Het is een service van de verkoper naar de koper toe en verzekert U dat U geen ongezonde vogels gekocht hebt. Een kweker die niet akkoord gaat met zulke zaken, verbergt meestal iets, of is te lui om naar een dierenarts te gaan. Op deze manier kan men veel problemen op voorhand vermijden en kan het probleem zoals bek –en vederziekte beperkt worden en hopelijk op den duur verminderen in plaats van de huidige situatie, waar er steeds meer en meer individuen mee in aanmerking komen. Want er worden toch vaak kaketoes of andere papegaaien verkocht tegen lagere prijzen, waar er toch veel vraagtekens zijn qua gezondheid. Hou steeds in gedachten dat Bek –en vederziekte niet via het oog zichtbaar is voor de dragers. Verder kunnen de vogels na 20 jaar dit ook nog plots tonen door misvormde veren, gele plekken in de veren, veren die uitvallen,… . Verder wil ik nog een opmerking maken over het goedkoop kopen. Bij veel kwekers telt alleen maar goedkoop. Hoe goedkoper hoe beter. Vaak brengt dit problemen mee, want wie wil er nu mooie vogels aan een prijsje wegdoen? Meestal zijn die vogels ofwel paren die niet overeenkomen, paren die niet 100% in orde zijn ofwel vogels die drager zijn van een of andere ziekte. Waarom toch steeds naar dat goedkoop kijken? Het is vaak beter om vogels te kopen bij kwekers die een attest kunnen voorleggen van ziektevrij van hun dierenarts of een zeer goede reputatie hebben. Deze kwekers kunnen wat meer vragen voor hun vogels, maar U heeft wel de garantie dat U gezonde vogels koopt. Tenslotte moet U ook weten dat mooie vogels door iedereen gewild zijn en dat mindere vogels sneller aan goedkopere prijzen worden verkocht. Daarom, kijk niet alleen naar wie is het goedkoopst, maar ook wie kan mij gezonde 100% in orde vogels bezorgen die geen gevaar voor mijn bestaande collectie kunnen betekenen.

Als U toch een zieke/dode vogel heeft zou ik de volgende stappen doorlopen:

Een zieke vogel herkent men aan zijn houding en typische kenmerken zoals ineengedoken zitten, opgezette veren, lusteloosheid, ademhalingsmoeilijkheden, verstoten worden door zijn medebewoner, alleen eten,… . Dit zijn allemaal zaken dat de ene kweker sneller waarneemt dan de andere en dat vaak de redding van de vogel kunnen betekenen als u op tijd reageert. Maar welke uiterlijke kenmerken / waarnemingen kan U doen op een dode vogel? Wanneer men de vogel in de hand nemen en voelen dat het borstbeen scherp aanvoelt, dan kunnen we constateren dat de vogel al verscheidene dagen ziek was en langzamerhand zijn reserves opgebruikt heeft. Vogels die graatmager zijn en al enkele dagen ziek zijn , zijn spijtig genoeg zelden te redden. Het is enkel in de beginstadiums van de ziektes dat men snel moet handelen en dat de zieke vogel te redden is. Al de vogel niet mager is wanneer men hem dood gevonden heeft dan heeft men in vele gevallen te maken met een plotse dood. Dan is verder onderzoek nodig. U neemt de vogel en blaast de buikveren opzij. De buik moet lichtrozig zijn van kleur. Als deze bezaaid is met roodachtige vlekken, dan hebben we te maken met vetophoping die een leverontsteking en misschien een darmontsteking veroorzaakt heeft. Verder gaat U de cloaca bekijken (het geslachtsdeel van de vogel). Is deze bevuild, dan heeft de vogel diarree gehad. Een andere zaak dat onderzocht moet worden is de krop. Is deze vol met zaden, vloeistof of is deze leeg. Vaak sterven er veel nieuwe vogels omdat ze hun eten niet gevonden hebben of weigerden te eten. Vandaar lege kroppen. Beoordeel nooit de verkoper te snel alvorens men deze stappen doorlopen heeft. Een lege krop kan er op wijzen dat de vogel gezond was, maar gewoon geen voedsel opgenomen heeft.

Om de doodsoorzaak van een vogel echt te weten te komen, is autopsie vaak het beste middel. Het is natuurlijk geen plezierig werk en veel mensen zullen dit nooit willen doen. In dit geval kan men dit laten uitvoeren door een dierenarts. Waarom is dit toch allemaal nodig? Ik ga de vogel er niet mee terug krijgen en dat kost allemaal toch zo veel geld naar de dierenarts gaan? Als men zo redeneert, kan men beter stoppen met kweken. Want elke dode vogel kan de voorbode van een besmettelijke ziekte zijn die men zo kan genezen. En inderdaad een dierenarts kost ook geld, maar als men zelf ziek is ga je toch ook naar een arts. Mogen uw vogels dit recht ook niet hebben? Bespaar liever op de aankoop van uw vogels, maar bespaar nooit op voeding en ziekteonderzoeken. Hoe meer kennis U ervaart ivm ziektes, hoe meer vogels U kan redden en des te beter kunnen uw kweekresultaten zijn. Dit even terzijde, aangezien ik vaak zulke opmerkingen hoor.

Als we een vogel zelf schouwen, kunnen we niet alles ontdekken, want wij zijn geen laboratorium of dierenarts. Maar we kunnen toch al het een en ander opspeuren dat onze andere vogels kan helpen en waardoor we het ergste kunnen vermijden. Natuurlijk is het niet de bedoeling om Harry Potter (leerling tovenaar) te spelen. Bij meerdere sterfgevallen tegelijk moet U onmiddellijk uw vogels door een labo laten onderzoeken. Als de schedel een rode schijn vertoont, dan is uw vogel omgekomen door een hersenbloeding. Deze bloeding is veroorzaakt door een botsing die vaak te wijten is aan een schrikreactie. Als men zulke bloeding bij een vogel waarneemt, hoeft men geen nutteloze handelingen te ondernemen bij andere vogels. Als de schedel gaaf is, moeten we de veren van de borst en buik uittrekken. Vervolgens maken we aan weerszijden van het lichaam, dwars over de ribben een snede met behulp van een scalpel of een heel scherp mes. Daarna snijdt U de huid door juist onder de borstkas. Nu kunnen we de huid optillen en verwijderen door de huid onder de hals door te snijden. Op deze manier kan U de organen niet stuk maken en kan U ze goed bekijken. Het eerste dat U aantreft is het spijsverteringskanaal. Als U dit goed bekeken heeft, kan U dit eruit halen door de spiermaag met een tang vast te pakken en boven de lever en onder het hart door te snijden. Dan verschijnen de ademhalingsorganen. De longen moeten bleekroze gekleurd zijn. Onder de longen bevinden zich de luchtzakken die doorschijnende vliezen hebben. Om de luchtpijp vrij te maken is het noodzakelijk de huid van de hals over de volle lengte in te snijden. Ze verschijnt als een doorschijnende buis met ringen en is tamelijk stijf. Wat de geslachtsorganen betreft; die liggen in het midden van de buikholte ter hoogte van de luchtzakken. Nu ik min of meer uitgelegd heb hoe je amateuristisch een autopsie kan uitvoeren is de volgende vraag: Welke ziektes kan U gemakkelijk ontdekken via autopsie?

Zwarte puntjes in de luchtpijp: wijst vaak op mijten.

Wormen in de ingewanden. Men had de vogel toch ontwormt, maar het heeft niet geholpen. Hier kan men de vraag stellen zijn mijn vogels resistent aan het worden tegen mijn ontwormingsmiddel? Heb ik de juiste dosering toegepast (te veel, te weinig)?

Verkleurde lever (rose-achtig, okerkleurig, lichtbeige, geel,…) en sterk vergroot. Dan heeft U vaak te maken met een leverontsteking te wijten aan een verkeerde voeding (dit is de meest voorkomende ziekte bij volièrevogels)

Geelachtige etterafzetting in de luchtzakken: dit is in het algemeen een besmettelijke ademhalingsziekte. Verdere raadpleging van uw dierenarts is zeker vereist.

Kleine geelachtige witte knobbeltjes op de longen verwijst naar aspergillosis. Dit is een schimmelinfektie op de ademhaling.

Vergroting van de milt duidt heel vaak op een infektieziekte en er moet een bacteriologisch onderzoek ingesteld worden. Daarom is het best om bij onzekerheden de dierenarts te raadplegen.